Фуқаролар кўпинча ўз яшаб турган уйлари ёнида тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланиш учун алоҳида бино қуриш мумкинми, деган савол билан мурожаат қилишади. Бундай ҳолатда қонуний тартиб қуйидагича белгиланган.
Аввало, қурилиш режалаштирилаётган ер участкаси фуқарога қонуний асосда тегишли бўлиши шарт. Яъни ер мулк ҳуқуқи, ижара, доимий ёки умрбод фойдаланиш каби ҳуқуқий асослардан бири бўлмаса, қурилишни амалга ошириш мумкин эмас.
Агар қуриладиган иншоот якка тартибдаги турар уй ҳисобланса, унинг баландлиги 12 метрдан ошмаслиги, икки қаватдан кўп бўлмаслиги ва умумий майдони 500 квадрат метрдан ортиқ бўлмаслиги керак. Бу ҳолда лойиҳа ҳужжатлари тайёрланиб, туман архитектура бўлими билан электрон тарзда келишилгандан сўнг қурилишга рухсат берилади. Бунда лойиҳани экспертизадан ўтказиш ёки ГАСНда рўйхатдан ўтказиш талаб этилмайди.
Нотурар бинолар ва иншоотлар қурилишини режалаштирганда ҳам шу тартиб қўлланилади. Агар бино ҳажми 300 куб метрдан ошмаса, лойиҳа тайёрланиб, туман архитектори билан электрон келишувдан кейин қурилиш ишларини бошлаш мумкин. Бу ҳолда ҳам экспертиза ёки ГАСН рўйхатидан ўтказиш шарт эмас.
Шунинг учун, агар фуқаро ўз участкасида кичик нонвойхона, устахона ёки шу каби тадбиркорлик объекти қуришни истаса, биринчи навбатда ернинг ҳуқуқий мақомини расмийлаштириши, кейин эса лойиҳа ҳужжатларини архитектура билан келишиши зарур.
Асос Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 20 апрелдаги 200-сон қарори
Хива тумани адлия бўлими юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти Д. Машарипов
